Ακίνητα
Τα Ακίνητα σαν Επένδυση και σαν Σπίτια μας
Η ακίνητη περιουσία αποτελεί ένα σημαντικό απόθεμα πλούτου για τα νοικοκυριά διεθνώς.
Έχει εκτιμηθεί από ειδικούς ότι το σύνολο της αξίας όλης της ακίνητης περιουσίας πάνω στη Γη (από κατοικίες, αποθήκες και εμπορικά καταστήματα μέχρι και αγροτική γη) είναι περίπου 220 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Για να αναλογιστεί κάποιος το μέγεθος αυτού, μπορεί να σκεφτεί ότι αξία όλου του χρυσού που υπάρχει διαθέσιμος στη Γη δεν ξεπερνά τα 6 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Γιατί όμως τα ακίνητα αποτελούν μια αγαπημένη επενδυτική επιλογή σε όλο τον κόσμο;
Οι λόγοι είναι απλοί:
1. Η κατοικία ως ανθρώπινο δικαίωμα.
Καταρχήν, είναι μια ανθρώπινη ανάγκη, τόσο σημαντική μάλιστα που αναφέρεται ακόμη και σε νομικά κείμενα περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Από τότε που πάψαμε ως ανθρωπότητα να είμαστε νομάδες και να περιφερόμαστε από δω κι από κει καταλάβαμε ότι είναι καλό να έχουμε ένα σπιτάκι σαν βάση. Εξάλλου και τα ζώα δεν κάνουν τις φωλιές τους;
2. Το ακίνητο ως προϊόν που δεν φθείρεται εύκολα.
Ένας άλλος λόγος είναι ότι ζούμε αρκετά χρόνια και κατά συνέπεια το σπίτι το έχουμε ανάγκη αλλά και το χαιρόμαστε επίσης για πολλά χρόνια.
Αυτό δημιουργεί ένα επιπλέον κίνητρο για να το αποκτήσουμε, κάτι το οποίο ενισχύεται από την υλική φύση της κατοικίας, η οποία δε φθείρεται εύκολα, ούτε γίνεται εύκολα ντεμοντέ όπως ας πούμε συμβαίνει στα κινητά τηλέφωνα ή στα ρούχα.
Άμα το δούμε και οικονομικά είναι από τα αγαθά που η απόσβεσή του δικαιολογείται να γίνει σε βάθος αρκετών χρόνων, οπότε μας συμφέρει γενικά να το χρηματοδοτήσουμε και με δάνειο.
3. Το ακίνητα ως γη που κάποιοι πρόλαβαν
Επίσης, ένας από τους βασικούς παράγοντες που οδήγησε και πιθανώς να οδηγεί και στο μέλλον την τιμή αλλά και την εκτίμηση που τρέφουμε προς τα ακίνητα στα ύψη, είναι η αύξηση του πληθυσμού.
Όσο αυξάνεται ο πληθυσμός σε μια πόλη ή σε μια χώρα η αξία των ακινήτων εκτοξεύεται, γιατί οι παλιοί πρόλαβαν και πήραν ένα κομμάτι γης, αλλά έρχονται όλο και περισσότεροι νέοι αγοραστές οι οποίοι ανταγωνίζονται για το ποιος θα πάρει ένα κομμάτι από τα εναπομείναντα διαθέσιμα ή από τα παλιά κατειλημμένα.
4. Τα σπίτια ως προστασία από τον πληθωρισμό.
Τέλος, αξίζει να σημειώσουμε ότι και ο πληθωρισμός που παρατηρούνταν σε πάρα πολλές χώρες ακόμη και αναπτυγμένες τις τελευταίες αρκετές δεκαετίες, συμβάλει θετικότατα στην απόδοση των ακινήτων.
Ο λόγος είναι ότι το ακίνητο αποτελεί μια αξία μέσα στην οικονομία και τελικά όσο χρήμα ή για την ακρόβεια χαρτί-χρήμα κι αν κυκλοφορήσει, η αξία του ακινήτου θα ανεβαίνει, αρκεί μόνο να εξακολουθεί να αξίζει η θέση του μέσα στη μελλοντική λειτουργούσα οικονομία.
Εκτιμάται από πολλές μελέτες ότι η αξία των ακινήτων ως ποσοστό του συνολικού πλούτου των ανθρώπων κυμαίνεται από 50% έως και 90%. Αυτό δεν είναι παράλογο με βάση τα όσα προαναφέραμε.
Το παράλογο ωστόσο είναι να λαμβάνει κάποιος αποφάσεις αξίας εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ, χωρίς να το σκέφτεται αρκετά και χωρίς να σταθμίζει όλες τις παραμέτρους.
Ρωτήσαμε τη φίλη μας τη Σοφία πριν λίγους μήνες για το διαμέρισμα που ήθελε να αγοράσει: πόσο καιρό το έψαξε και πόσα ακίνητα τελικά είδε; Όταν μας είπε ότι είδε 7 διαμερίσματα μέσα σε 2 βδομάδες κι ότι είχε κουραστεί και είχε καταλήξει σε κάποιο συγκεκριμένο της λέμε «Για το νυφικό σου ρε Σοφία, έψαχνες ενάμιση μήνα και τώρα θέλεις να κάνεις μια αγορά 120.000 ευρώ μέσα σε λίγες ημέρες;»
Βασικά τα λεφτά θα ήταν με δάνειο, οπότε γιατί να το πολυσκεφτεί η φίλη μας η Σοφία; Εξάλλου καλή δουλειά είχε και λίγο-λίγο θα κατάφερνε να τα αποπληρώσει. Οι συνθήκες με το δάνειο ήταν ιδανικές για να μην το πολυσκεφτεί η φίλη μας η Σοφία.
Δυστυχώς οι περισσότεροι άνθρωποι δεν αναλύουν επαρκώς τις οικονομικές τους αποφάσεις, όχι μόνο στα ακίνητα αλλά κι ευρύτερα. Απλώς στα ακίνητα μιλάμε συνήθως για αποφάσεις που μας συνοδεύουν μια ζωή, οπότε καλό θα ήταν να μελετάμε ενδελεχώς τις αποφάσεις μας και ιδανικά να συζητάμε με έναν εξειδικευμένο οικονομικό σύμβουλο.
Ακίνητα και Τραπεζικό Σύστημα
Τα ακίνητα είναι ένα κομβικό σημείο των οικονομιών. Ο λόγος είναι ότι αποτελούν ένα μεγάλο κομμάτι του οικονομικού πλούτου των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων και με βάση αυτά γίνεται ένα μεγάλο μέρος της χρηματοδότησης από τις τράπεζες.
Αυτό θα πει ότι πολλές επιχειρήσεις αλλά και ιδιώτες-νοικοκυριά μπορούν να δανειστούν με εγγύηση την αξία των ακινήτων τους κι επίσης ότι πολλοί ιδιώτες αλλά και επιχειρήσεις δανείζονται με σκοπό την απόκτηση ενός ακινήτου, οπότε οι τράπεζες βάζουν εγγύηση στο δάνειο που δίνουν την εικαζόμενη αξία του ακινήτου που θα αγοραστεί.
Οπότε ο ρόλος των ακινήτων και στην οικονομία αλλά και στο τραπεζικό σύστημα είναι κομβικός.
Για να το αντιληφθούμε αυτό, αρκεί να σκεφτούμε την τελευταία μεγάλη παγκόσμια οικονομική κρίση που ξεκίνησε με τα δάνεια ακινήτων μειωμένης εξασφάλισης (subprimes) στις Η.Π.Α.
Όποιος διάβαζε μελέτες εκείνης της περιόδου ήξερε ήδη από το 2007 ότι αναμενόταν μια πτώση στην τιμή των ακινήτων στην Αμερική. Αυτό είχε ήδη αποτυπωθεί σε χρηματοοικονομικές αξίες και φυσικά και στην αξία των subprimes (των δανείων μειωμενης εξασφάλισης).
Παρόλα αυτά κανένας δεν ανέμενε την ιλιγγιώδη πτώση των τιμών των ακινήτων έτσι όπως εξελίχθηκε τελικά. Πολλά ακίνητα έφτασαν να πωλούνται ως ένα ποσοστό της παλιάς τους αξίας, που μπορεί να έφτανε και στο 5%, με αποτέλεσμα όλα αυτά τα δάνεια να αντιστοιχούν σε υποθήκες σπιτιών με ελάχιστη αξία.
Οι παραδοσιακές τράπεζες, οι επενδυτικές τράπεζες, οι ασφαλιστικές εταιρείες, τα συνταξιοδοτικά ταμεία, άλλοι μεσίτες χρήματος και επενδυτικών προϊόντων και στο τέλος όλος ο κόσμος βρέθηκε ενώπιον μιας τρομερής κρίσης που απείλησε την ίδια τη δομή του οικονομικού συστήματος.
Ο λόγος ήταν πολύ απλός: το σύστημα χρειάζεται κάποιες σταθερές αξίες οι οποίες να αποτελούν τη βάση των οικονομικών μας εκτιμήσεων είτε για μας τους ίδιους είτε για άλλους αντισυμβαλλόμενούς μας.
Για παράδειγμα, θέλουμε να ξέρουμε ότι το οικόπεδό μας έχει μια αξία ας πούμε 200.000€ κι όχι να παίζει πάνω κάτω με απόκλιση +/- 70%, γιατί με βάση αυτή την αξία μπορούμε να πάρουμε ένα δάνειο.
Γενικότερα οι σταθερές αξίες στο σύστημα είναι τα ακίνητα από τη μια πλευρά και τα κρατικά ομόλογα από την άλλη. Και τα δύο είναι απαραίτητα ως ένας σταθερός πυλώνας για να ξέρουμε μετά τι ρίσκο μπορούμε να αναλάβουμε.
Όπως φάνηκε πάντως από την τελευταία κρίση πολλοί από τους υποτίθεται έγκυρους χρηματοοικονομικούς οργανισμούς και τους αναλυτές τους δεν μπόρεσαν να διαγνώσουν τη φούσκα αυτή με αποτέλεσμα να οδηγήσουν χρήμα δικό τους αλλά και πελατών τους στην απαξίωση.
To FinancialAdvisor.gr φιλοδοξεί με οικονομικές αναλύσεις και μελέτες να βοηθήσει τους ανθρώπους να σκεφτούν με λίγο πιο διευρυμένους ορίζοντες.
Στη σημερινή εποχή τα ακίνητα στην Ελλάδα βρίσκονται σε διαρκή πτώση και σε όλο τον κόσμο βρίσκονται στις υψηλότερες τιμές που έχουν ποτέ φτάσει.
Ταυτόχρονα όμως παγκοσμίως η απόδοση του χρήματος μέσω των κρατικών ομολόγων είναι από μηδενική έως και αρνητική (πρωτόγνωρο πράγμα) και ο δανεισμός πλέον πάμφθηνος.
Η Ελλάδα δυστυχώς έχει καταντήσει μια μοναδική περίπτωση που χρήζει χωριστής ανάλυσης. Παρόλ’ αυτά και διεθνώς η κατάσταση είναι πρωτόγνωρη και για αυτούς ακριβώς τους λόγους η οποιαδήποτε κίνηση στον τομέα των ακινήτων απαιτεί την οικονομική συμβουλή από ειδικούς, όπως από εμάς στο FinancialAdvisor.gr.
Είναι ακόμη τα Ακίνητα μια καλή Επένδυση;
Η λογική της χρυσής επένδυσης στα ακίνητα που πήγαινε σε μερικές χώρες – όπως η Ελλάδα – από πάππο προς πάππο είναι γενικά σωστή.
Έχουμε ακούσει πολλούς να λένε «Αχ, να είχε αγοράσει τότε ο παππούς μου εκείνη την έκταση σε εκείνη την περιοχή, ζάπλουτοι θα ήμασταν τώρα».
Γιατί όμως να συμβαίνει αυτό κι εν τέλει ο κάθε παππούς και προπαππούς να μπορούσε να μας καταστήσει πλούσιους σήμερα;
Η άνοδος των τιμών των ακινήτων σχετίζεται με δύο βασικούς παράγοντες:
· Ο ένας είναι η δημογραφική εξέλιξη.
· Ο άλλος είναι ο πληθωρισμός.
Αύξηση πληθυσμού και αξία ακινήτων
Όταν οι παππούδες μας κάνανε από τέσσερα-πέντε παιδιά ο καθένας και τα παιδιά τους κάνανε κι αυτά έστω δύο παιδιά, λογικό ήταν με την αύξηση του πληθυσμού να υπάρχει περισσότερη ζήτηση για να εξασφαλίσει ο καθένας το σπιτάκι του.
Αυτό βέβαια συνδυάστηκε και με την αστυφιλία, οπότε η αξία του χώρου στις πόλεις αυξήθηκε και με έναν ρυθμό παραπάνω, γιατί δεν ήταν μόνο οι περισσότεροι άνθρωποι που ζητούσαν να μείνουν κάπου, αλλά κι αυτό το κάπου ήταν κάτι συγκεκριμένο, δηλαδή μεγάλες πόλεις.
Όπως ξέρουμε απ’ τα οικονομικά πολλοί άνθρωποι για λίγο χώρο μας κάνει ένα μείγμα ό,τι πρέπει για εκτίναξη των τιμών των ακινήτων. Αυτά γίνανε βέβαια ως τώρα, αλλά πιθανώς δεν θα συνεχίσουν να συμβαίνουν τον ίδιο βαθμό και στο μέλλον.
Ο λόγος είναι ότι ήδη σε αρκετές χώρες του δυτικού κόσμου, μεταξύ των οποίων και στην Ελλάδα, υπάρχει ήδη μείωση πληθυσμού, ενώ και σε άλλες που δεν παρατηρείται ακόμη μείωση, έχει ήδη ξεκινήσει η γήρανση.
Πληθωρισμός και αξία ακινήτων
Πληθωρισμός είναι η αύξηση των τιμών των αγαθών. Αύξηση τιμών αγαθών έχουμε ως επί το πλείστον όταν κυκλοφορεί περισσότερο χρήμα (τουλάχιστον σε σχέση με πριν).
Μπορεί βέβαια να έχουμε κι όταν ο φοροεισπράκτοράς σου που λέγεται Ελληνικό κράτος που βρίσκεται σε ανάγκη και βάζει όπου βρει φόρους (βλέπε κρίση Ελλάδος 2010) ή κι όταν έχουμε ολιγοπωλιακές ή μονοπωλιακές καταστάσεις οπότε οι τιμές ανεβαίνουν για άλλους λόγους.
Ωστόσο οι καταστάσεις αυτές δεν μπορούν να κρατήσουν επί μακρόν κι ο βασικότερος λόγος της ανόδου των τιμών είναι η μεγαλύτερη κυκλοφορία χρήματος.
Αυτή μπορεί να είναι καλή από τη μια πλευρά αν παράγονται περισσότερα αγαθά οπότε παράγεται και περισσότερος πλούτος και κυκλοφορεί περισσότερο χρήμα.
Μπορεί όμως να είναι και κακή αν οι κυβερνήσεις απλώς τυπώνουν περισσότερο χρήμα χωρίς όμως να παράγει η οικονομία κάτι περισσότερο, οπότε εκεί μας δουλεύουν κανονικότατα κι όποιος είναι έξυπνος τρέχει να αγοράσει συνάλλαγμα για να διασφαλιστεί από το πολύ «χαρτί»-νόμισμα που κυκλοφορεί και στο τέλος δεν έχει αξία.
Τι αξία θα είχε ένα εκατομμύριο αν αυτό απαιτούνταν για ένα ψωμί; Αξία δεν είναι η τιμή, αλλά το τι χρειάζεται να ανταλλάξεις για να πάρεις ένα αγαθό.
Έτσι λοιπόν η αύξηση του πληθυσμού από τη μια πλευρά και η αύξηση του κυκλοφορούντος χρήματος από την άλλη, οδηγούσαν έως τώρα τα ακίνητα σε καλές αποδόσεις στη διεθνή αγορά.
Βέβαια να μη παραγνωρίζουμε ότι έχουν αποτελέσει ως φούσκα και αφορμή μεγάλων οικονομικών καταστροφών, όπως εξάλλου και η τελευταία παγκόσμια κρίση του 2008, που ξεκίνησε από τα ακίνητα της Αμερικής.
Σύγχρονες Εξελίξεις στα Ακίνητα (2017-2018)
Οι προοπτικές που ανοίγονται αποτελούν αντικείμενο εκτενών αναλύσεων, γιατί τα μελλοντικά δεδομένα δεν είναι απαραιτήτως ίδια με τα παλιά.
Για παράδειγμα, μεγάλο μέρος του δυτικού κόσμου μαστίζεται ήδη από υπογεννητικότητα, επομένως εκλείπει ο παράγοντας της αύξησης του πληθυσμού.
Επίσης, ο πληθωρισμός τα τελευταία χρόνια δείχνει ελεγχόμενος και μάλιστα στη ζώνη του ευρώ αποτελεί και το βασικό κριτήριο των νομισματικών αποφάσεων, επομένως τουλάχιστον στην ευρωζώνη εκλείπει κι αυτός ο παράγοντας.
Η δε ανάπτυξη στον δυτικό κόσμο φαίνεται όλο και πιο αναιμική, οπότε κι από αυτόν τον παράγοντα δεν περιμένουμε έντονα θετικές επιδράσεις στις τιμές.
Στόχος μας στο FinancialAdvisor.gr είναι η κατά το δυνατόν ενδελεχέστερη ανάλυση των δεδομένων, ώστε ο επενδυτής πελάτης να κρίνει με βάση τεκμηριωμένες μελέτες κι όχι με βάση αυτά που έμαθε από πάππο προς πάππο.
Διεθνείς Περιπτώσεις με Μεγάλη Πτώση στα Ακίνητα
(όχι από Ελλάδα που τα ξέρουμε από πρώτο χέρι)
Ως τώρα γνωρίζουμε ότι τα ακίνητα είναι μια καλή επένδυση. Τί θα απαντούσαμε όμως αν μας έλεγε κάποιος ότι όχι μόνο δεν είναι καλή επένδυση, αλλά μπορείς να χάσεις μέχρι και το 90% της αξίας που επενδύεις;
Αυτό το απίστευτο φαινόμενο έχει ήδη συμβεί και διεθνώς. Δεν έχει γίνει στη λιμοκτονούσα Ρουάντα, ούτε στο σπαρασσόμενο από εμφύλιο πόλεμο Σουδάν, ούτε στην άλλοτε χρεοκοπημένη Αργεντινή.
Έγινε στην Ιαπωνία. Έχει αρχίσει από τα τέλη της δεκαετίας του 80 και βοηθούσης της παγκόσμιας κρίσης του 2008 ακόμη συνεχίζεται.
Η αιτία είναι κατά τους περισσότερους έγκριτους αναλυτές το δημογραφικό της πρόβλημα. Όποιον παγκόσμιο πίνακα με γήρανση και υπογεννητικότητα και να ψάξει κανείς, θα βρει την Ιαπωνία να φιγουράρει στις πρώτες θέσεις. Στη Wikipedia αναφέρεται ότι ο πληθυσμός της Ιαπωνίας άρχισε να μειώνεται το 2005.
Η γήρανση και μόνο του πληθυσμού της χώρας έχει οδηγήσει σε εξαιρετικά ασθενική οικονομική ανάπτυξη και σε ιλιγγιώδη πτώση των τιμών των ακινήτων. Στις καλές περιοχές οι τιμές βρίσκονται από το 1% ως και το 10% των τιμών της παλιάς ένδοξης εποχής. Γενικά πάντως και σε μέσο όρο η πτώση εκτιμάται πάνω από 50%.
Πάντως ακόμη και σήμερα το Τόκυο είναι από τις πιο ακριβές πόλεις στον κόσμο. Αυτό σχετίζεται και με την ανατίμηση του νομίσματος της Ιαπωνίας τα τελευταία 30 χρόνια.
Δηλαδή ναι μεν υπήρξε πτώση κατά 50% στο εγχώριο νόμισμα, το γεν, αλλά οι τιμές των ιαπωνικών ακινήτων τότε σε δολάριο και σήμερα πάλι σε δολάριο δεν εμφανίζουν τέτοια μεγάλη πτώση.
Παρ’ όλα αυτά τα ακίνητα κόντεψαν να καταστρέψουν το τραπεζικό σύστημα της χώρας κι άφησαν ένα τεράστιο κρατικό χρέος μέσω των διασώσεων των τραπεζών που είναι μεγαλύτερο κι απ’ της Ελλάδας (ωστόσο αυτοεξυπηρετούμενο, ενώ της Ελλάδας όχι).
Αυτά λοιπόν συνέβησαν στην Ιαπωνία. Δεν ήταν η πρώτη φορά που φούσκωσαν υπερβολικά οι τιμές ακινήτων, ωστόσο ήταν η πρώτη και μοναδική ως τώρα φορά που η πτώση κρατάει τόσα πολλά χρόνια. Κάποτε θα ανέβουν οι τιμές αλλά είναι ήδη αργά για τους επενδυτές εκείνους μου αγόρασαν στα υψηλά επίπεδα.
Κάποτε στην Ιαπωνία οι τιμές έφθαναν μέχρι και το 1.000.000 δολάρια το τετραγωνικό μέτρο να πωλούνται στις καλές περιοχές. Και κάποιοι λέγαν με περηφάνια ότι μόνο το αυτοκρατορικό παλάτι άξιζε περισσότερο από ό,τι η πολιτεία της Καλιφόρνια στην Αμερική.
Η Καλιφόρνια όμως με τις εταιρείες τεχνολογίας στη Σίλικον Βάλλεϋ, το Χόλιγουντ, τα ξακουστά πανεπιστήμια (Berkeley, Stanford, UCLA, Caltech και άλλα πολλά) παρήγαγε αγαθά που τα ζητούσε όλος ο κόσμος.
Τα χώματα του αυτοκρατορικού παλατιού όμως και τα τούβλα των διαμερισμάτων του Τόκυο δεν παρήγαγαν κάτι.
Αυτά για να μη ξεχνάμε ότι όταν αγοράζουμε ένα μέρος πρέπει αυτό να μπορεί να μας δώσει κάτι τις ως αντάλλαγμα πίσω. Μπορεί εμείς να αγοράζουμε σε μια λογική τιμή όπως μας φαίνεται, τόσο όσο αγοράζουν και οι άλλοι, αλλά έτσι δεν αγόρασαν οι Ιάπωνες κάποτε και τελικά την πάθανε;
Ο ρόλος του FinancialAdvisor.gr είναι να παρέχει οικονομικές συμβουλές που να διευρύνουν τους ορίζοντες των πελατών-επενδυτών έτσι ώστε οι οικονομικές τους κινήσεις να συνάδουν με τις πραγματικές τους επιθυμίες αλλά και τις δυνατότητές τους.
Αναγνωρίζουμε ότι δεν μπορούμε να βλέπουμε όλες τις οικονομικές μας κινήσεις στενά «οικονομίστικα» με ένα κομπιουτεράκι στο χέρι. Ιδίως η απόκτηση σπιτιού είναι μια αρκετά «ιερή» κίνηση αγοράς, όπου δηλαδή χωρά πολύ συναίσθημα.
Βέβαια από τη συναισθηματική ανάγκη του να αποκτήσει κάποιος το σπίτι του, μέχρι το να πληρώσει απίστευτα ποσά, όπως ο συμπαθέστατος Ιάπωνας καταναλωτής, που σημειωτέον δεν πίστευε ότι πληρώνει πολλά, υπάρχει μια απόσταση που αξίζει να την αναλύσουμε διεξοδικά πριν προβούμε σε οποιαδήποτε κίνηση.
Μελλοντικοί Κίνδυνοι στα Ακίνητα
Οι παράγοντες που μπορούν να διαμορφώσουν θετικά τις τιμές των ακινήτων είναι κυρίως:
i. η αύξηση του πληθυσμού, οπότε όλο και περισσότεροι άνθρωποι ανταγωνίζονται για λίγο χώρο
ii. η ευρύτερη οικονομική ανάπτυξη που μας κάνει όλους έστω και λίγο πιο πλούσιους από τους παππούδες μας, οπότε και τα ακίνητα των παππούδων μας αλλά και τα υπόλοιπα αποκτούν αντανακλαστικά περισσότερη αξία και
iii. το τύπωμα του χρήματος ή «εκτυπωτικός πληθωρισμός» που συμβαίνει όταν οι κυβερνήσεις κατά καιρούς δουλεύουν τους ψηφοφόρους τους μοιράζοντας περισσότερα χρήματα, χωρίς όμως να έχει αυξηθεί αντίστοιχα και η οικονομική παραγωγή (επομένως πληθωριστικά χρήματα, χωρίς αξία).
Όλο αυτό το χρήμα, που είναι χαρτί βέβαια, επιδρά θετικότατα στα ακίνητα, γιατί είτε ο μέσος μισθός είναι 100 δραχμές είτε 100.000 δραχμές, ο αγοραστής ακινήτου θα πληρώσει όσο αντέχει και όσο νομίζει ότι αξίζει το μικρό κομμάτι γης που θα αγοράσει.
Ναι, αλλά ενδιάμεσα, η τιμή ακινήτου που παλιά έβγαινε με βάση το μισθό των 100 δραχμών έχει εκτοξευτεί στα επίπεδα του νέου μισθού των 100.000 δραχμών. Δηλαδή χάνουν όποιοι κράτησαν τα λεφτά τους και κερδίζουν αυτοί που κατείχαν αξίες μέσα στην οικονομία (ακίνητα κι επιχειρήσεις).
Κατ’ ουσίαν δεν κερδίζουν τόσο τα ακίνητα όσο χάνει αξία το χρήμα. Το αποτέλεσμα όμως είναι το ίδιο.
Τι μπορεί να συμβεί όμως όταν οι τρείς βασικοί παράγοντες λειτουργούν αντίστροφα;
Οι παππούδες θα τα χάνανε γιατί οι παλιοί κανόνες δεν θα είχαν ισχύ. Περίπου αυτό που έχει συμβεί και στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Ας το δούμε με λεπτομέρειες:
Κατ’ αρχήν με την υπογεννητικότητα από την οποία μαστίζεται το μεγαλύτερο μέρος του δυτικού κόσμου, δύσκολα περιμένουμε αύξηση πληθυσμού. Βασικά οι αναλύσεις δείχνουν ότι σε κάποιες δεκαετίες ο πληθυσμός θα είναι αρκετά μικρότερος.
Ας σκεφτούμε λοιπόν μια πόλη όπως η Θεσσαλονίκη με έναν πληθυσμό κοντά στο 1.000.000 να βλέπει μείωση πληθυσμού. Σε δέκα χρόνια στους 850.000, σε είκοσι χρόνια στους 650.000 και σε τριάντα χρόνια ας πούμε στους 400.000 κατοίκους.
Ας υποθέσουμε τώρα ότι δε χτίζεται τίποτα απολύτως για να περιορίσουμε τον παράγοντα της αύξησης του διαθέσιμου προϊόντος.
Λοιπόν και πάλι θα έχει πολύ προσφερόμενο προϊόν ακινήτων για λιγότερους κατοίκους και όπως λένε οι κανόνες όπου υπάρχει πολλή προσφορά και λίγη ζήτηση διαπιστώνουμε πτώση των τιμών.
Για να κάνουμε πιο ακραίο το παράδειγμα ας θέσουμε μια φανταστική εικόνα. Να είναι κάποιος μόνος του στη Νέα Υόρκη, να περπατά σε απόλυτη ησυχία στην πέμπτη λεωφόρο και να έρχεται το τζίνι και να του λέει: «Το όνειρό σου έγινε πραγματικότητα, έχεις όλα τα ακίνητα της Νέας Υόρκης δικά σου, απλώς θα είσαι μόνος». Νομίζουμε ότι θα αντάλλασσε εύκολα όχι μόνο τα ακίνητα της Νέας Υόρκης αλλά και τον πλούτο όλου του κόσμου για λίγη ανθρώπινη συντροφιά.
Η υπογεννητικότητα όμως και η μείωση πληθυσμού σχετίζονται και με την υγιή οικονομική ανάπτυξη. Υγιή ανάπτυξη εδώ εννοούμε απλώς την παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών.
Βασικά η παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών χρειάζεται πρώτον παραγωγούς και δεύτερον καταναλωτές. Οι παραγωγοί γενικά υπάρχουν κυρίως λόγω της ραγδαίας επιστημονικής και τεχνολογικής ανάπτυξης της ίδιας της ανθρωπότητας.
Από ό,τι φαίνεται μπορεί να παραχθεί πλέον απίστευτη ποσότητα πάρα πολλών ποιοτικών προϊόντων. Το πρόβλημα με την υπογεννητικότητα έγκειται στο ότι αν δεν έχεις καταναλωτές πολύ απλά δεν θα τα παράξεις.
Όταν οι παραγωγοί δεν έχουν καταναλωτές, πολύ απλά δεν παράγουν. Μείωση παραγωγής αγαθών και υπηρεσιών ίσον μείωση οικονομικού πλούτου. Τα προβλήματα αυτά με την υπογεννητικότητα και την αναιμική οικονομική ανάπτυξη τα έχουμε ήδη δει στην Ιαπωνία τις τελευταίες δεκαετίες, όπου τελικά τα ακίνητα βρίσκονται 27 χρόνια μετά την έναρξη της κρίσης τους στη μισή τιμή.
Εδώ κρατάμε ότι ο παράγοντας της οικονομικής ανάπτυξης φαίνεται να λειτουργεί ασθενικά στα επόμενα χρόνια βοηθούσης της υπογεννητικότητας. Έτσι κι ο δεύτερος κανόνας της οικονομικής ανάπτυξης που έβλεπε ο παππούς επί πολλές δεκαετίες άρχισε να ξεθωριάζει τώρα τελευταία.
Ο τρίτος παράγοντας του τυπώματος χρήματος είναι κάτι το οποίο υποτίθεται ότι τις τελευταίες δεκαετίες το είχαμε ξεπεράσει τουλάχιστον στο δυτικό κόσμο.
Είχαμε μάθει ότι υπάρχουν κάποια σταθερά νομίσματα όπως το αμερικάνικο δολάριο, το γερμανικό μάρκο, το ιαπωνικό γεν κλπ.
Τα νομίσματα αυτά ήταν σταθερά γιατί οι χώρες από πίσω κρατούσαν σε σχετικά καλή ισορροπία τα οικονομικά τους και δε δημιουργούσαν ελλείμματα, δηλαδή να μοιράζουν χρήμα παραπάνω από ό,τι πραγματικά άξιζαν στους πολίτες τους.
Τη χαρά τους λοιπόν με τα ακίνητα λοιπόν βρίσκαν οι παππούδες λόγω του τυπώματος χρήματος που γίνεται πάντα αργά και σταδιακά και δεν το καταλαβαίνουμε εύκολα. Και δώσ’ του αυξήσεις επί αυξήσεων.
Αλλά δεν πήγε κάποιος τότε να πει «Ρε παππού, εντάξει πήρε το διαμέρισμα μια αύξηση από 1.000.0000 δραχμές σε 10.000.000 δραχμές σε λίγα χρόνια, αλλά έχουμε υπολογίσει πόση είναι αυτή η αύξηση σε σκληρό νόμισμα, δηλαδή με όρους δολαρίου ή μάρκου;» Μούγκα ο παππούς.
Καταληκτικά μπορούμε να συμπεράνουμε ότι οι κανόνες της αύξησης του πληθυσμού, της υγιούς οικονομικής ανάπτυξης, αλλά και του τυπώματος χρήματος δεν είναι οι ίδιοι όπως παλιά.
Εμείς οφείλουμε να σκεφτόμαστε πάντα με βάση τις νέες εξελίξεις και πραγματικά να μελετάμε κι αναλύουμε όλα τα τελευταία δεδομένα, χωρίς να επηρεαζόμαστε από τους παλιούς κανόνες του παππού που απλώς αφορούσαν μιαν άλλη εποχή.
Το FinancialAdvisor.gr μελετά διάφορες έρευνες, βρίσκει στοιχεία από πολλές πηγές και κάνει αναλύσεις, έτσι ώστε να προσφέρει την μέγιστη ποιότητα συμβουλών στον τομέα των ακινήτων και σε παρεμφερείς τομείς της οικονομικής συμβουλευτικής.
Eίναι ένα τρίτο μάτι το οποίο θα σας πει αντικειμενικά τη γνώμη του για να μπορέσετε να λάβετε την καλύτερη δυνατή απόφαση.
Οπότε το FinancialAdvisor.gr λειτουργεί και ως σύμβουλος ακινήτων. Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας στο 210-9506692 ή μέσω email στο [email protected].