Ασφάλεια

 

 

Η Ιστορία της Ασφάλισης

 

Τα ασφαλιστικά προϊόντα είναι πάρα πολλά και μάλιστα συνεχώς επεκτείνονται. Πλέον ένα μεγάλο μέρος των ίδιων των χρηματοοικονομικών στηρίζεται σε ασφαλιστικές αρχές και προσφέρει πλειάδα ασφαλιστικών προϊόντων. Βασική αρχή αποτελεί η διαχείριση του ρίσκου (risk management).

 

Κάποιος ειδικός, ο λεγόμενος και νομικά “ασφαλιστής” ή αλλιώς ασφαλιστική εταιρία κάνει υπολογισμούς που στηρίζονται ως επί το πλείστον στη στατιστική και προσπαθεί να βρει ποια είναι η πιθανότητα να συμβεί κάτι.

 

Γίνονται λοιπόν οι υπολογισμοί και μετά με βάση αυτούς συν κάποιο εύλογο περιθώριο κέρδους πουλάει ένα προϊόν που μας καλύπτει για τον κίνδυνο. Για παράδειγμα ο κίνδυνος μπορεί να είναι από την χρεοκοπία του Γερμανικού κράτους έως κάτι πιο απτό, όπως το να σπάσουμε το πόδι μας ή να γίνει σεισμός στην περιοχή μας και να υποστεί ζημιές το σπίτι μας.

 

Η βασική αρχή είναι λοιπόν να υπολογίζουμε ποια είναι η πιθανότητα να συμβεί κάτι κακό (ο λεγόμενος «κίνδυνος»). Αν υπολογίζουμε τις πιθανότητες να συμβεί κάτι άλλο (π.χ. να κερδίσει ο Ολυμπιακός ή ο Παναθηναϊκός), τότε μιλάμε για στοίχημα.

 

Υπολογίζουν λοιπόν οι εταιρίες τις πιθανότητες για την επέλευση ενός κινδύνου, στη συνέχεια πουλάνε τις αντίστοιχες ασφαλιστικές καλύψεις και μετά κάνουνε το σταυρό τους κι εύχονται να μη μας συμβεί το κακό για να βγάλουν καλά κέρδη.

 

Το θέλουμε κι εμείς. Ξέρουμε ότι υπάρχει η πιθανότητα να συμβεί κάτι κακό, αλλά ελπίζουμε ότι δε θα μας συμβεί. Εξάλλου γιατί να τύχει σε μας;

 

Έλα ντε όμως που τελικά σε κάποιους συμβαίνει, ειδάλλως οι ασφαλιστικές εταιρίες θα ψωμολυσσούσαν ή και δεν θα υπήρχαν καν. Στην πραγματικότητα όσο κι αν είμαστε αισιόδοξοι, τα πράγματα είναι απλά και επιβεβαιώνονται απ΄την στατιστική επιστήμη.

 

Κάποια αρνητικά γεγονότα θα συμβούν ούτως ή άλλως και στο τέλος θα χρειαστεί κάποιος να πληρώσει. Είτε η τσεπούλα μας αν δεν είμαστε ασφαλισμένοι είτε η ασφαλιστική μας εταιρία, όπου βέβαια πάλι εμείς την προπληρώσαμε για να μας καλύψει.

 

Αυτό το είχε αναλύσει ο κόσμος και από πολύ παλιά. Πολλοί υποστηρίζουν ότι οι πρώτες ασφαλίσεις ξεκινάνε από την εποχή του Χαμουραμπί. Όταν ένας έμπορος έπαιρνε δάνειο για να αποστείλει τα προϊόντα του μακριά, πλήρωνε και ένα επιπλέον ποσό, για την περίπτωση που το εμπόρευμα χανόταν, οπότε δε θα έβγαζε κανένα κέρδος και θα ήταν αδύνατο να γυρίσει πίσω το δάνειό του. Αυτό το επιπλέον ποσό είναι το λεγόμενο «ασφάλιστρο».

 

Επίσης στην αρχαία Ελλάδα αναπτύχθηκε πολύ η ναυτική ασφάλιση. Παρατήρησαν λοιπόν οι αρχαίοι ότι από τα 100 καράβια που φεύγανε, ένα τελικά δεν έφτανε στον προορισμό του (γιατί βούλιαξε ή το πήραν πειρατές ή γιατί ο καπετάνιος και οι σύντροφοί του αποφάσισαν να κλέψουν το φορτίο και να περάσουν καλά στη Φοινίκη).

 

Αν τώρα το κάθε καράβι είχε αξία 100 δραχμές, λέγανε «δε μαζευόμαστε 100 καραβοκύρηδες, ώστε δίνοντας ο καθένας από 1 δραχμή, να έχουμε συλλογικά ένα κεφάλαιο 100 δραχμών. Έτσι, έχουμε ένα κόστος ελεγχόμενο της 1 δραχμής ο καθένας, αντί να υποστούμε μια τεράστια απώλεια των 100 δραχμών που θα μας καταστρέψει εντελώς;».

 

Οπότε η λογική της ασφάλειας είναι να προπληρώνουμε ένα κομμάτι ως τακτικό έξοδό μας και να αναμένουμε μια αποζημίωση στην περίπτωση που επέλθει ο κίνδυνος.

 

Αντί να καταστραφούμε ή έστω να αιμορραγήσουμε οικονομικά, θα έχουμε την ευκαιρία να αποκατασταθούμε γρήγορα από την ασφαλιστική μας εταιρία.

 

 

Ποιος θα πάθει κάτι κακό; Ο γείτονας, όχι εγώ…

 

Ποιός κλαίγεται και πιστεύει ότι θα πάθει κάτι κακό στο άμεσο μέλλον; Μάλλον οι μίζεροι άνθρωποι. Και ποιός είναι μίζερος; Κανένας, αφού κανένας δεν πρόκειται να το παραδεχτεί.

 

Μ’ αυτά και μ’ αυτά έχει βγει ένας βασικός κανόνας στην ασφαλιστική αγορά, ότι δηλαδή οι ασφάλειες δεν αγοράζονται αλλά πωλούνται.

 

Μα φυσικά και δεν αγοράζονται, ποιός θα πάει να αγοράσει μια υπηρεσία για κάτι κακό που θα πάθει. Λίγοι σκέφτονται έτσι και βασικά η αλήθεια είναι ότι ακόμη κι αν ένας πελάτης πάει μόνος του σε μια ασφαλιστική εταιρεία και ζητήσει να καλυφθεί από κινδύνους τύπου υγείας, ατυχημάτων κλπ, το πιο πιθανό είναι να τον κοιτάξουν όλοι καχύποπτα.

 

Αυτό συμβαίνει για δύο λόγους: πρώτον γιατί εξαιρετικά σπάνια συμβαίνει αυτό και δεύτερον γιατί συνήθως όταν συμβεί μετά από λίγο διάστημα τυχαίνει να συμβεί και το απευκταίο γεγονός για το οποίο ο συμπαθής πελάτης ζητάει αποζημίωση. Απάτη δηλαδή.

 

Η αλήθεια είναι ότι οι άνθρωποι είμαστε φύσει αισιόδοξοι, αλλά όταν η κακιά η ώρα χτυπήσει κάποιον κοντινό μας άνθρωπο, τότε και μόνο τότε θα σκεφτούμε ότι αυτό θα μπορούσε να συμβεί και σε μας.

 

Ενίοτε το χτύπημα της ατυχίας μπορεί να είναι σε μας τους ίδιους ή στο παιδί μας και τότε είναι πολύ αργά για να καλυφθούμε και μάλλον είναι η ώρα για να «ξηλωθούμε» οικονομικά.

 

Η οικονομική αφαίμαξη είναι τότε το τελευταίο πράγμα που μας νοιάζει. Αρκεί να λυθεί το πρόβλημα και να ναι «περαστικά» που λέει και ο σοφός λαός. Ναι, «περαστικά» στο πρόβλημα, «περαστικά» και στα λεφτουδάκια μας…

 

Σίγουρα το να ξοδεύει κανείς τα χρήματά του σε ασφάλειες δεν είναι και το καλύτερό του. Προτιμά να ξοδεύει χρήμα σε κινητά, αυτοκίνητα, διακοπές και άλλες δαπάνες που κάνουν τον άνθρωπο να απολαμβάνει τη ζωή.

 

Από την άλλη όμως, αυτός ακριβώς είναι ο σκοπός των οικονομικών αναλύσεων και συμβουλών.

 

Τα ασφαλιστικά θέματα δεν είναι φιγουρατζίδικα, αλλά απλώς χρήσιμα όταν κάποιος τα χρειαστεί. Καλό είναι λοιπόν να βρίσκονται και αυτά μέσα σε μια συζήτηση οικονομικού περιεχομένου.

 

Παρακάτω θα δούμε κάποια τεχνικά στοιχεία των ασφαλειών για να καταλάβει κάποιος καλύτερα την φιλοσοφία τους σε σχέση με την προσωπική του οικονομική διαχείριση.

 

 

Διαφορές στις Ασφάλειες Ζωής και Ασφάλειες Ζημιών

 

Τι μπορεί τελικά να ασφαλιστεί; Μάλλον τα πάντα ή για την ακρίβεια ό,τι είναι διατεθειμένη να μελετήσει και να μας πουλήσει μια ασφαλιστική εταιρία κι αντίστοιχα ό,τι περίεργο θέλει να καλύψει ο πελάτης.

 

Έτσι συχνά ακούμε ότι η τάδε καλλίγραμμη τραγουδίστρια ή ηθοποιός ασφάλισε τα οπίσθιά της για 1.000.000 δολάρια.

 

Κάπως έτσι και η αμερικανική AIG είχε ασφαλίσει προ οικονομικής κρίσης του 2008 ό,τι απίστευτο χρηματοοικονομικό προϊόν μπορείτε να φανταστείτε, κάτι που τελικά οδήγησε στην ανάγκη διάσωσής της όταν έσκασε η φούσκα.

 

Οι βασικές πάντως κατηγορίες ασφαλίσεων παραμένουν από παλιά δύο:

 

• οι ασφάλειες ζωής και
• οι ασφάλειες ζημιών.

 

Στην πραγματικότητα ο κλάδος ζωής δεν μπορεί να θεωρηθεί ζημία, διότι η ζωή δεν είναι αποτιμήσιμο αγαθό. Έτσι ο καθένας αποτιμά όπως θέλει ή όπως μπορεί οικονομικά τις καλύψεις που συνδέονται με τη ζωή του.

 

Αυτό πάντως δεν ισχύει για τις ασφάλειες ζημιών, στις οποίες η μέγιστη αποζημίωση είναι ίση με την αξία του αγαθού που ασφαλίζεται. Δεν μπορεί να ασφαλιστεί δηλαδή ένα αγαθό για ποσό μεγαλύτερο από την αγοραία αξία του, διότι τότε θα δημιουργούνταν σύγκρουση συμφερόντων και ο ιδιοκτήτης του αγαθού θα είχε κάθε λόγο να το καταστρέψει έτσι ώστε να εισπράξει αποζημίωση μεγαλύτερη από την τρέχουσα αξία του αγαθού.

 

Αυτό συμβαίνει στην περίπτωση που έχουμε ακούσει ότι “το καράβι ήταν ασφαλισμένο για Χ ποσό και το βουλιάξανε για να εισπράξουν την αποζημίωση”.

Αυτό είναι καταρχήν απάτη κι αν ανακαλυφθεί όχι μόνο δεν θα υπάρξει αποζημίωση, αλλά θα διωχθούν οι υπεύθυνοι ποινικά.

 

Οι ασφάλειες ζωής διαχωρίζονται από τις ασφάλειες ζημιών και για έναν ακόμη λόγο: απαιτούν έναν μακροχρόνιο σχεδιασμό που μπορεί να εκτείνεται σε αρκετές δεκαετίες, λόγω του ότι συνδέονται με τη ζωή ενός ανθρώπου, η οποία είναι αρκετά μεγαλύτερη από τη διάρκεια ζωής των πιο πολλών πραγμάτων.

 

Ασφάλειες Ζωής

 

Οι ασφάλειες ζωής μπορούν να χωριστούν επίσης σε επιμέρους κατηγορίες. Η πιο παλιά είναι η κλασική ασφάλεια θανάτου. Αυτή η ασφάλεια μας λέει ότι αν πεθάνουμε, κάποιος συγγενής μας ή άλλος που ορίζουμε θα πάρει χρήματα.

 

Έχουν γυριστεί αρκετές ταινίες, στις οποίες σύζυγοι ή τέκνα επιδιώκουν το θάνατο ενός ασφαλισμένου ή μιας ασφαλισμένης, αλλά αυτό είναι μάλλον ένα ακραίο σενάριο, που ακόμη κι όταν συμβεί υπάρχει ρήτρα στις ασφάλειες θανάτου ότι ο δολοφόνος δεν δικαιούται να πάρει από την ασφάλεια.

 

Συνηθέστερα συμβαίνει να έχει ο γονιός κάποιες οικονομικές υποχρεώσεις οπότε σκέφτεται ότι αν πεθάνει, καλό θα ήταν να μην αφήσει τα δάνεια που χρωστάει σαν εκκρεμότητα στα παιδιά του.

 

 

Ασφάλειες Ζημιών

 

Οι ασφάλειες ζημιών σχετίζονται με αγαθά, όχι με την ανθρώπινη ζωή. Κι αυτές όμως μπορούν να χωριστούν στις παραδοσιακές ασφαλίσεις ζημιών, όπως αυτοκίνητα, σπίτια, σκάφη, επιχειρήσεις και στις μη παραδοσιακές.

Τις παραδοσιακές ασφάλειες ζημιών τις χαρακτηρίζουμε έτσι διότι υπάρχουν προκαθορισμένα κριτήρια με βάση τα οποία βγάζουμε στα γρήγορα το ασφάλιστρο (δηλαδή το κόστος) για τους κινδύνους περνώντας συνήθως τα στοιχεία μέσω υπολογιστή.

 

Π.χ. λέμε ότι ένα αυτοκίνητο μοντέλο του 2009 με τόσα κυβικά, τόση ιπποδύναμη και οδηγό τον κύριο Βασίλη που τα τελευταία χρόνια δεν προκάλεσε κανένα ατύχημα, το ασφαλίζουμε με Χ ποσό.

 

Αντίστοιχα στα σπίτια, λέμε ότι ένα διαμέρισμα, τόσων τετραγωνικών, που κατασκευάστηκε το 2005, με τάδε ποιότητα κατασκευής κοστίζει τόσο και ασφαλίζεται για ένα Ψ ποσό.

Το αντίθετο συμβαίνει στις μη παραδοσιακές, όπου έχουμε όπως είπαμε την καλλίγραμμη χορεύτρια να ενδιαφέρεται για τα οπίσθιά της ή τον αστέρα του ποδοσφαίρου για τα πόδια του, οπότε χρειάζεται μια προσεκτικότερη μελέτη.

 

Ενδεχομένως θα ζητηθούν αναλυτικά στοιχεία, που μπορεί να φτάνουν μέχρι ιατρικές εξετάσεις για ανάλυση όλων των πιθανών κινδύνων. Όταν μελετηθούν όλα αυτά, θα εκτιμηθεί το ποσό για το οποίο μπορεί να προσφερθεί κάλυψη και το αντίστοιχο ασφάλιστρο, δηλαδή το κόστος για τον πελάτη.

 

 

Παραδοσιακή Ασφάλεια Ζωής (αλλιώς Ασφάλεια Θανάτου)

 

Οι ασφάλειες ζωής χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: τις ασφάλειες θανάτου και τις ασφάλειες επιβίωσης. Εδώ θα ασχοληθούμε με τις ασφάλειες θανάτου. Πού βρίσκεται όμως το ρίσκο που υποτίθεται θα διαχειριστεί η ασφαλιστική εταιρία και γιατί στο κάτω-κάτω να της αναθέσουμε να το διαχειριστεί;

 

Στην ασφάλεια θανάτου η εταιρία διαχειρίζεται το ρίσκο μας να πεθάνουμε πρόωρα. Για παράδειγμα μια νεαρή μητέρα που χώρισε νωρίς με τον αχαΐρευτο σύζυγό της κι έχει να προσέχει και δυο μικρά παιδιά είναι πολύ πιθανό να τρέχει όλη μέρα με τη δουλειά της (ίσως κάνει και δύο δουλειές), τις εργασίες του σπιτιού και την φροντίδα των παιδιών.

 

Θα κάνει τα πάντα για τα παιδιά της κι ίσως παραμελήσει τον εαυτό της για χάρη των παιδιών. Αυτά όσο είναι καλά και υγιής. Δεν είναι κρίμα όμως ενώ τρέχει και προσπαθεί τόσο, να αφήσει τα παιδιά ξεκρέμαστα σε περίπτωση πρόωρου θανάτου;

 

Είναι μεν κρίμα, αλλά δυστυχώς εάν πάθει κάτι κακό, μόνο οι συγγενείς και οι φίλοι θα βάλουν το χέρι τους για να βοηθήσουν τα παιδάκια κι αυτό μόνο στην αρχή, όσο είναι φρέσκο το κακό γεγονός.

 

Όσο ζει η ηρωίδα γυναίκα θα προσπαθεί με όλες τις δυνάμεις της, αλλά γιατί στα επιβαρυμένα έξοδά της να προσθέσει και μια ασφάλεια θανάτου, αφού ζορίζεται πάρα πολύ οικονομικά;

 

Η απάντηση ίσως φανεί τεχνοκρατική, αλλά τα πράγματα είναι τόσο απλά και τεχνοκρατικά σε αυτή την περίπτωση, όσο οι στατιστικές μελέτες της ασφαλιστικής εταιρίας.

 

Η εταιρία θεωρεί ότι αυτή η μητέρα θα πεθάνει στα 80 της. Μπα! Και πώς είναι σίγουρη;

 

Δεν είναι σίγουρη για τη συγκεκριμένη γυναίκα, αλλά είναι σίγουρο ότι ο μέσος όρος των γυναικών πελατών της θα φτάσει αισίως τα 80.

 

Οικονομικά λοιπόν η ασφαλιστική εταιρία την αντιμετωπίζει σα να θα ζήσει ως τα 80 της. Τη βλέπει ήδη γιαγιούλα που θα λέει ιστορίες στα εγγόνια της για τις δυσκολίες που είχε στη ζωή της με τα δυο μικρά παιδιά της.

Αυτό έχει ως συνέπεια μια σημαντική οικονομική επίπτωση. Το κόστος για να ασφαλίσει τη ζωή της ή μάλλον το θάνατό της είναι εξαιρετικά χαμηλό.

 

Κατ’ ουσίαν η ασφαλιστική εταιρία βάζει ένα στοίχημα ότι η γυναίκα θα ζήσει ως τα γεράματά της κι ότι όλα θα πάνε καλά.

 

Και πόσο «φθηνά» κοστίζει; Η γυναίκα αυτή η οποία ας πούμε είναι 34 ετών μπορεί να εξασφαλίσει για τα παιδιά της σε περίπτωση θανάτου της το αξιόλογο ποσό των 200.000 ευρώ με ένα κόστος περίπου 26 ευρώ/ μήνα.

 

Παρόμοιες τιμές ισχύουν και για νέους άνδρες κι ο λόγος είναι πάλι ότι η ασφαλιστική εταιρία περιμένει ότι ο νέος άνθρωπος θα πεθάνει στα 80 του.

 

Κι όσο στεγνό και τεχνοκρατικό ακούγεται το ότι «θα πεθάνεις στα 80 σου», τόσο συναισθηματικά βαριά είναι μια πρόωρη απώλεια ενός γονιού. Αν η γυναίκα παραπάνω βρισκόταν στο μέσο όρο του εισοδήματος θα χρειαζόταν πάρα πολλά χρόνια εργασίας για να βγάλει αυτά τα 200.000 ευρώ και να τα προσφέρει στα παιδιά της.

 

Από τη μια λοιπόν έχουμε τα στατιστικά των ασφαλιστικών εταιριών που λένε «μη στεναχωριέσαι, κατά πάσα πιθανότητα θα πεθάνεις στα 80 σου, οπότε θα με πληρώνεις για πολλά χρόνια» κι από την άλλη έχουμε την εύλογη αγωνία ενός γονιού να ξέρει ότι τα παιδιά του δε θα στερηθούν τα βασικά τουλάχιστον σε αρχικό στάδιο, εάν φύγει απ΄τη ζωή.

 

Αν μη τι άλλο, να μην αφήσει τα δάνειά του να τα ξεπληρώσουν τα παιδιά του, ενώ θα στερηθούν από την άλλη των οικονομικών του πόρων.

 

Αυτή είναι σε γενικές γραμμές η λογική της ασφάλειας θανάτου και μέσα σε αυτήν υπάρχουν πολλές κατηγοριοποιήσεις και επιμέρους λεπτομέρειες που μπορούν να βοηθήσουν να οργανωθεί μια ασφάλεια ακριβώς με βάση τις ανάγκες του πελάτη.

 

 

Συνταξιοδοτικό – Ιδιωτική Ασφάλεια Σύνταξης

 

Μια μεγάλη κατηγορία στις ασφάλειες ζωής είναι οι ασφάλειες επιβίωσης. Ο όρος είναι γενικός και δεν πρόκειται να δει κανένας πάνω σε ένα συμβόλαιο τον όρο αυτό. Ούτε τον όρο ασφάλεια θανάτου, που είναι η άλλη μεγάλη κατηγορία.

 

Εδώ προσπαθούμε να ξεχωρίσουμε στο μυαλό μας την ασφάλειας ζωής, σε σχέση με δύο ενδεχόμενα:

 

• είτε τον (πρόωρο) θάνατο
• είτε τη μακροημέρευση και συνταξιοδότηση του ενδιαφερόμενου.

 

Και τίθεται ξανά το ερώτημα: Ποιο είναι το ρίσκο που καλείται να διαχειριστεί η εταιρία και γιατί να δώσουμε τα ωραία λεφτουδάκια μας, αφού στο τέλος θα είμαστε ζωντανοί, δηλαδή θα έχουμε εργαστεί, θα έχουμε φτιάξει τα σπίτια μας, θα έχουμε χαρεί τα παιδιά μας κι όλα θα έχουν πάει καλά; (ίσως και να αυξηθούν οι συντάξεις ως τότε).

 

Λοιπόν το ρίσκο είναι να ζήσουμε πάρα πολύ. Οι ανάγκες μας σε ιατρική περίθαλψη και γενικά δαπάνες πρόνοιας θα είναι αυξημένες και θα αυξάνονται χρόνο με το χρόνο. Οικονομικό ρίσκο λοιπόν να πεθάνουμε πρόωρα, αλλά οικονομικό ρίσκο και το να ζήσουμε ως τα 110, με μεγάλα έξοδα (και σχετικά μικρή σύνταξη).

Το τελευταίο βέβαια δύσκολα το βλέπει έτσι κάποιος νέος, μια και λέει «αν είναι να φτάσω σε τέτοια ηλικία, ας με πετάξουν και σε κάνα γηροκομείο…σάμπως θα έχω μυαλό να καταλάβω τη θέση μου;»

 

Κανένας δεν πρόκειται να νοιαστεί για ένα τέτοιο ενδεχόμενο, οπότε οι ασφαλιστικές έπρεπε να βρουν σε τι ακριβώς χρησιμεύουν ως προς αυτές τις ασφάλειες επιβίωσης. Ε, λοιπόν βοηθούντος και του δημογραφικού προβλήματος (τουλάχιστον στην Ευρώπη) βρήκαν την περίφημη αποταμίευση- σύνταξη.

 

Τι είναι η ιδιωτική σύνταξη;

 

Χρήματα που τα έχουμε αποταμιεύσει και τα παίρνουμε είτε εφάπαξ είτε σε μικρές μηνιαίες δόσεις, σαν την κανονική σύνταξη. Η σύνταξη είναι κάτι πολύ προσιτό, γιατί καταρχήν βλέπεις πολλούς ανθρώπους να την παίρνουν, σε αντίθεση με τους λίγους υπερήλικες κι είναι και μια πιο ευχάριστη κατάσταση, όπου βλέπεις ανθρώπους που εργάστηκαν επί πολλά χρόνια, να απολαμβάνουν τους καρπούς της δουλειάς τους.

 

Η βασική αρχή είναι να αποταμιεύει χρήμα ο πελάτης για να απολαύσει κι αυτός καρπούς.

 

Από κει και πέρα υπάρχουν δύο λύσεις:

 

η μία είναι να γνωρίζει εκ των προτέρων το ποσό που θα πάρει είτε εφάπαξ είτε σε ισόβια σύνταξη και

 

η άλλη είναι να επενδύσει μέσω της ασφαλιστικής του εταιρίας τα χρήματα, οπότε δεν θα γνωρίζει εκ των προτέρων το τελικό ποσό που θα μαζευτεί, γιατί ακριβώς δεν γνωρίζουμε ποτέ εκ των προτέρων την απόδοση των επενδύσεων.

Το πρώτο ενδεχόμενο ενός παραδοσιακού αποταμιευτικού-συνταξιοδοτικού προγράμματος απευθύνεται κυρίως σε συντηρητικούς επενδυτές. Γενικά υπάρχει μία αρχή στα χρηματοοικονομικά που λέει ότι όσο πιο μεγάλο το ρίσκο, τόσο και πιο μεγάλη η απόδοση και το αντίστροφο.

 

Έτσι, όταν ξέρουμε εκ των προτέρων πόσα θα πάρουμε εγγυημένα, λογικό είναι να έχουμε μικρότερη απόδοση στην τοποθέτησή μας. Συνήθως οι μεικτές αποδόσεις σε αυτού του τύπου τα προϊόντα είναι πολύ χαμηλές και ιδίως τα τελευταία χρόνια που η απόδοση των επιτοκίων έχει πέσει, μιλάμε για απλή διακράτηση χρήματος απ την ασφαλιστική εταιρία, δηλαδή αποταμίευση χωρίς ιδιαίτερη απόδοση.

 

Η άλλη μεγάλη κατηγορία είναι τα προγράμματα που συνδέονται με επενδύσεις. Αυτά είναι τα λεγόμενα unit-linked προγράμματα, γιατί συνδέονται με τμήματα αμοιβαίων κεφαλαίων και μπορούν να έχουν ποικίλες διαβαθμίσεις ρίσκου.

 

Π.χ. υπάρχουν αμοιβαία που επενδύουν κυρίως σε κρατικά ομόλογα, οπότε το ρίσκο είναι πολύ χαμηλό, αλλά και πολλά άλλα που επενδύουν κυρίως σε μετοχές, με πολύ μεγαλύτερο ρίσκο.

 

Ο λόγος που πολλοί καταφεύγουν σε αυτού του τύπου το ρίσκο, είναι ότι στατιστικά μετά από πολλά χρόνια επενδύσεων το ρίσκο μετριάζεται και μπορούμε να έχουμε μια εύλογη προσδοκία καλών αποδόσεων.

 

Καλύψεις και Ατυχήματα

 

Τέλος μια τρίτη κατηγορία στις ασφάλειες ζωής είναι τα ατυχήματα. Με αυτές τις ασφάλειες ζωής – καλύψεις διαχειριζόμαστε την πιθανότητα να μας συμβεί κάτι κακό εξαιτίας ενός απρόοπτου γεγονότος (που μπορεί να μην είναι ατύχημα εν στενή εννοία).

 

Αυτό το απρόοπτο πρέπει να μας προξενήσει μια οικονομική ζημία άμεση ή έμμεση. Έτσι θα έρθει η ασφαλιστική εταιρία να μας αποζημιώσει.

 

Άμεση ζημία θεωρείται το κόστος σε μετρητά που πρέπει να καταβάλλουμε αμέσως μετά το γεγονός, ώστε να ανταπεξέλθουμε στην κατάσταση και να γίνουμε γρήγορα καλά.

 

Έμμεση ζημία έχουμε όταν το κόστος που καλούμαστε να πληρώσουμε συνίσταται ας πούμε στην αποχή από την εργασία μας. Δεν πληρώνουμε κάτι σε χρήμα, αλλά «πληρώνουμε» έμμεσα με την έλλειψη παραγωγής εισοδήματος, ιδίως αν είμαστε ελεύθεροι επαγγελματίες.

 

Ας πάρουμε μια περίπτωση, όπου η κυρία Γιούλη γλιστράει στο μπάνιο της και σπάζει το γόνατό της. Εντάξει, θα πάει στο νοσοκομείο θα το βάλουν στο γύψο και θα γίνει καλά.

 

Πού μπορούν να βοηθήσουν αυτές οι καλύψεις; Σε κάτι πιο περίπλοκο προφανώς.Δηλαδή όταν θα χρειαστεί και κάποιες φυσιοθεραπείες. Αυτές μπορούν να καλυφθούν από μια τέτοια ασφάλιση.

 

Να το κάνουμε πιο σύνθετο; Μπορεί να χρειαστεί να μπει ειδικός νάρθηκας. Κι αυτό το έξοδο μπορεί να καλυφθεί. Να το συνεχίσουμε; Ας πούμε ότι τελικά η θεραπεία δεν ολοκληρώνεται με επιτυχία και τελικά το πόδι της συμπαθέστατης κυρίας Γιούλης «δεν έδεσε» και συνεχίζει να μην πατάει σταθερά.

 

Ε, εντάξει θα ξαναπάει σε ένα γιατρό και θα λυθεί το πρόβλημα. Αυτό όμως που δεν θα λυθεί είναι ότι η Γιούλη μας έχει ένα μαγαζί με ρούχα και δεν μπορεί να βρίσκεται εκεί για να εξυπηρετεί τις καλές τις πελάτισσες και να βγάζει χρήματα.

 

Λοιπόν και πάλι μπορεί να καλυφθεί αυτός ο κίνδυνος από ειδικά προγράμματα ασφάλισης εισοδήματος, διότι ξέρετε…η Γιούλη δε βγάζει μία, αλλά πρέπει να πληρώνει το νοίκι της, το χαρτζιλίκι των παιδιών της, τις εισφορές στα ταμεία κλπ.

 

Στην παραπάνω περίπτωση η Γιούλη θα μπορούσε να καλυφθεί για όλα τα έξοδα από μια πολύ διαδεδομένη κάλυψη σε αυτήν την κατηγορία ασφαλίσεων που λέγεται Ιατροφαρμακευτικά Έξοδα Ατυχήματος. Θα μπορούσε να ασφαλιστεί επίσης και για το χαμένο Εισόδημα απ΄την Εργασία της.

 

Άλλο βασικό προϊόν αποτελεί το Χειρουργικό Επίδομα. Για να πάρει κάποιος αυτό το επίδομα δε χρειάζεται να πάθει κάτι από ατύχημα, αλλά μόνο να χειρουργηθεί από οποιαδήποτε αιτία (ασθένεια ή ατύχημα).

 

Έτσι, ανάλογα με τη βαρύτητα της περίπτωσης, δηλαδή ανάλογα με την κατηγοριοποίηση της επέμβασης, ο ασφαλισμένος παίρνει μια αποζημίωση, κάτι σαν «φακελάκι», μόνο που δεν είναι για το γιατρό, αλλά για τον ασθενή (άσχετα που μπορεί να καταλήξει κι αυτό στο γιατρό).

Μια άλλη κάλυψη αποτελεί η Ημερήσια Αποζημίωση για Νοσηλεία, η οποία δίνει χρήματα για κάθε μέρα νοσηλείας σε δημόσιο ή ιδιωτικό νοσοκομείο. Ο ασθενής θεωρείται ότι πρώτον χάνει χρήματα από την εργασία του και δεύτερον ότι έχει αυξημένα έξοδα ή υποβάλλει σε αυξημένα έξοδα τους συγγενείς του (με τους χυμούς που θα του πάνε δώρο), οπότε για κάθε ημέρα που νοσηλεύεται παίρνει αυτή την αποζημίωση.

 

Τέλος, άλλη κατηγορία αποτελούν οι διαδεδομένες ασθένειες και ατυχήματα. Αν ο ασφαλισμένος πάθει κάτι στην υγεία του σε σχέση με τα σαφώς προβλεπόμενα σε ένα ασφαλιστήριο συμβόλαιο (π.χ. καρδιά, εγκεφαλικό, παράλυση, τύφλωση, καρκίνο και άλλα πολλά), τότε θα αποζημιωθεί για το ποσό για το οποίο ασφαλίστηκε.

 

Ο στόχος εδώ είναι να γίνει κατανοητό ότι πέρα από την ασφάλεια θανάτου και την ασφάλεια επιβίωσης υπάρχει κι άλλη μια κατηγορία που θα την ακούσετε απλά σαν «καλύψεις» ή «προσαρτήματα» ή «ατυχήματα».

 

 

Ασφάλεια Αυτοκινήτου

 

Γιατί η ασφάλεια αυτοκινήτου είναι πιο σημαντική απ΄όσο καταλαβαίνουμε;

 

Μια από τις πιο τυπικές οικονομικές αγγαρείες είναι να πάμε να πληρώσουμε την ασφάλεια του αυτοκινήτου μας. Έρχεται το ποσό που πρέπει να καταβάλλουμε κι εμείς σκεφτόμαστε «Ωχ, άντε πάλι…τελικά αυτό το αμάξι όλο έξοδα έχει…».

 

Τελικά πληρώνουμε την ασφάλεια , αλλά δεν έχουμε συνειδητοποιήσει ακριβώς γιατί την πληρώνουμε. Για να το καταλάβουμε ενδεχομένως θα βοηθούσε η ιστορία του κυρίου Νίκου.

 

Ο κυρ-Νίκος είναι τώρα 67 ετών, πρόσφατα βγήκε στη σύνταξη και ζει στο νοίκι. Δούλευε σχεδόν όλη του τη ζωή σε ένα σιδηρουργείο κι έβγαζε αρκετά λεφτά, για να συντηρεί τη σύζυγο και τα δυο τους παιδιά.

 

Σε κάποια φάση είχε αγοράσει κι ένα διαμέρισμα και προς το τέλος είχε πάρει κι ένα οικόπεδο να το δώσει στα παιδιά του για να χτίσουν τα σπίτια τους. Αρκετά καλά για μια οικογένεια που δούλευε μόνο ο σύζυγος. Τελικά όμως ο κυρ-Νίκος ζει στο νοίκι και δυστυχώς χωρίς να έχει μεταβιβάσει τα άλλα ακίνητα στα παιδιά του.

Τι μεσολάβησε ενδιάμεσα και ποια κακιά ώρα τον χτύπησε; Μήπως του έτυχε ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας; Όχι!

 

Ο κυρ-Νίκος χτύπησε και τελικά σκότωσε με το αυτοκίνητό του μια κυριούλα και τελικά αποδείχθηκε ότι έφταιγε αυτός. Σε αυτές τις περιπτώσεις υπέχει ποινική ευθύνη που εδώ δε μας νοιάζει αλλά και αστική ευθύνη.

 

Αστική ευθύνη θεμελιώνεται όταν κάποιος προξενεί ζημιά σε κάποιον είτε υλική (π.χ. σου έσπασα έστω και κατά λάθος το μάρμαρο στο μπαλκόνι, γιατί μου έπεσε από τον πάνω όροφο μια βαριοπούλα) είτε άϋλη (π.χ. ψυχική οδύνη αν πεθάνει συγγενής μου ή ηθική βλάβη αν με βρίσεις και μου θίξεις την προσωπικότητα και την επαγγελματική μου υπόληψη).

 

Στα ασφαλιστήρια αυτοκινήτου η βασική κάλυψη που παρέχεται είναι ακριβώς αυτή η αστική ευθύνη, με την οποία αναλαμβάνει η εταιρία να μας καλύψει ζημιές που θα προξενήσουμε με το όχημά μας.

 

Γνωρίζουν λοιπόν τα κράτη ότι ένας οδηγός μπορεί άθελά του να προξενήσει μεγάλες ζημιές και του λένε «Ρε μεγάλε, τράβα και καλύψου ασφαλιστικά με μια εταιρία, γιατί αν προξενήσεις κάτι κακό, μπορεί να μην έχεις αρκετές αποταμιεύσεις να καλύψεις τις ζημιές σου…και στο τέλος δε θέλω πάλι εγώ να πληρώσω τα σπασμένα σου».

 

Ε, λοιπόν ο κύριος Νίκος δεν είχε πληρώσει το ασφάλιστρό του και όταν τελικά κρίθηκε από το δικαστήριο ότι έφταιγε, έπρεπε να καταβάλει ο ίδιος την αποζημίωση που κανονικά θα πλήρωνε η ασφαλιστική εταιρία.

 

Αυτό βασικά σήμαινε ότι έχασε όλα του τα λεφτά κι επίσης την ακίνητη περιουσία του. Σκληρό μεν, αλλά ακόμη πιο σκληρό για τους συγγενείς ενός θανόντος που ενδεχομένως να ξόδεψαν πολλά χρήματα για νοσηλεία επί αρκετό διάστημα κι εν πάσει περιπτώσει αν συνέβη και θάνατος θα τους λείψει ο σύζυγος, γονιός, αδερφός, υιός κλπ.

Να λοιπόν γιατί πληρώνουμε αυτές τις ασφάλειες αυτοκινήτου. Η βασική λογική είναι να καλυφθεί η αστική ευθύνη του πελάτη.

 

Οι άλλες καλύψεις τύπου ασφάλεια πυρός στο αυτοκίνητο, θραύση κρυστάλλων, τρομοκρατικές ενέργειες, πολιτικές ταραχές, φυσικά φαινόμενα (π.χ. χαλάζι), που πολύ συχνά βλέπουμε ως επιπλέον παροχές στα προγράμματά μας είναι εντελώς δευτερεύουσες.

 

Το κυριότερο είναι να πληρώσει η εταιρία την αστική ευθύνη σε περίπτωση πρόκλησης ζημιάς, για να μην την πληρώσουμε αυτό το κόστος με όλη μας την περιουσία.

 

 

Ασφάλεια Πυρός

 

Η κίνδυνος της φωτιάς είναι από τους πιο κλασσικούς κινδύνους που επιζητά ο άνθρωπος να καλύψει και σύμφωνα με πολλούς η βασική αιτία για την οργάνωση και θεσμοθέτηση όλης της σύγχρονης ασφαλιστικής αγοράς.

 

Το 1666 υπήρξε μια τεράστια φωτιά με καταστροφικότατες συνέπειες στο Λονδίνο, το κέντρο του εμπορικού κόσμου τότε, το οποίο έδωσε την αφορμή για να αρχίσουν να ιδρύονται οι πρώτες ασφαλιστικές εταιρίες, αρχικά για κάλυψη της φωτιάς κι έπειτα για υγεία, ατυχήματα, ζωή κλπ.

 

Στην πραγματικότητα ο όρος ασφάλεια πυρός χρησιμοποιείται lato sensu (με ευρεία έννοια) και αναφέρεται πλέον γενικότερα σε ό,τι αφορά την ασφάλεια της ιδιοκτησίας μας.

 

Η βασικότερη κάλυψη είναι αυτή της φωτιάς, αλλά δεν είναι μικρότερης σημασίας η κάλυψη της ζημιάς από πλημμύρα, από έκρηξη οικιακών συσκευών, από σεισμό, κεραυνό κλπ.

 

Οπότε ας έχουμε υπόψη ότι πολλές φορές χρησιμοποιείται ο όρος ασφάλεια πυρός, αλλά εννοείται ευρύτερα η κάλυψη της ιδιοκτησίας μας.

 

Βέβαια τα τελευταία χρόνια και οι εταιρίες έχουν προσαρμόσει τις ονομασίες των προγραμμάτων στα καινούρια δεδομένα, οπότε βλέπουμε τύπους ασφαλειών με ονόματα όπως «Οικία», «Σπίτι», «Home» και για τις επιχειρήσεις ονόματα όπως «Business», «Προστασία Επιχείρησης» «Enterprise» κλπ.

 

Η λογική αυτής της ασφάλειας είναι να μας δίνει χρήμα όταν κυριολεκτικά έχουμε μείνει στο δρόμο. Εντάξει έχουμε καλούς συγγενείς εμείς στην Ελλάδα, αλλά δεν είναι και λίγο να τους φορτωθούμε αρμένικη επίσκεψη μηνών όταν δεν μπορούμε πλέον να μείνουμε στο σπίτι μας.

 

Με τη ασφάλεια πυρός καλύπτεται λοιπόν η οποιαδήποτε ζημία είτε ολική είτε μερική, μέχρι την ολική αποκατάστασή της, έτσι ώστε να επιστρέψουμε στο σπίτι μας και να είμαστε όπως πρώτα.

 

Στις επιχειρήσεις βέβαια τα πράγματα δεν είναι μόνο συναισθηματικά, αλλά και ιδιαιτέρως τεχνοκρατικά. Η καταστροφή μιας επιχείρησης ενδεχομένως συνεπάγεται τεράστιες χρηματικές απώλειες σε εμπορεύματα ή και άλλα πιο άυλα στοιχεία όπως π.χ. λογιστικές καταστάσεις, πελατολόγιο και γενικότερα τα πληροφοριακά δεδομένα.

 

Τα τελευταία χρόνια οι τράπεζες απαιτούν για τη λήψη δανείου κατοικίας να ασφαλίζεται πέρα από τη ζωή του δανειολήπτη και το ακίνητο. Ο λόγος είναι ότι το υποθηκευμένο ακίνητο ενδεχομένως να καταστραφεί ολικώς ή μερικώς. Ο πελάτης-δανειολήπτης οφείλει βέβαια να συνεχίσει να πληρώνει κανονικά τις δόσεις του, αλλά όπως αντιλαμβανόμαστε το κίνητρό του μειώνεται όσο πιο μεγάλη είναι η καταστροφή στο ακίνητο κι όσο λιγότερο μπορεί να το απολαύσει.

 

Οπότε σκέφτηκαν οι τράπεζες «Δεν βάζουμε στον δανειολήπτη πελάτη μας κι ένα μικρό έξοδο ακόμα, την ασφάλεια του ακινήτου, ώστε αν -χτύπα ξύλο- συμβεί κάτι, να έχουμε στη χειρότερη περίπτωση ένα ακίνητο ως υποθήκη κι ο πελάτης γενικά να έχει κάθε κίνητρο να συνεχίσει να πληρώνει το δάνειο;»

 

Στην τελική, το όφελος είναι του δανειολήπτη γιατί ξέρει ότι με ένα μικρό κόστος, θα έχει ακόμη και σε περίπτωση ζημίας πίσω το σπιτάκι του και θα το χαίρεται με την οικογένειά του.

 

Έτσι, με την ασφάλεια πυρός κλείνουμε το κεφάλαιο των ασφαλειών. Οι Ασφάλειες είναι ένα θεμελιώδες τμήμα των Προσωπικών Οικονομικών στο εξωτερικό. Οι άλλοι πυλώνες είναι οι Επενδύσεις, οι Αποταμιεύσεις, τα Δάνεια και η Φορολογική Στρατηγική.

 

Στο FinancialAdvisor.gr διαθέτουμε την τεχνογνωσία για μια ολιστική προσέγγιση των προσωπικών οικονομικών και μπορούμε να προσφέρουμε λύσεις και στις Ασφάλειες αλλά και στους άλλους τομείς.

 

Μπορείτε να επικοινωνείτε μαζί μας στο 210-9506692 και στο email [email protected].